Een viertal artikelen door Frank van der Maden, gepubliceerd in De Ahrenberger in de aanloop naar de presentatie van boek en expositie ‘Jacques Cuijpers, een veelzijdig meester’ op 11 december 2014.
Aflevering 3
Jacques Cuijpers, de kalligraaf
Zoals een echte onderwijzer betaamt heeft Jacques Cuijpers een prachtig handschrift. Ook kan hij goed tekenen. Met deze vaardigheden ontwikkelt hij zich tot een succesvol kalligraaf. Rond 1900 maakt hij tientallen kalligrafische werken. Variërend van eenvoudige diploma’s voor handboogschietwedstrijden tot complexe, soms wel een meter hoge, naamlijsten voor verenigingen. Daarnaast schitterende oorkonden bij gelegenheid van allerlei jubilea en kalligrafieën ter nagedachtenis van overleden personen. Ware juweeltjes van schrijf- en pentekenkunst.
In de krant verschijnen regelmatig lovende besprekingen van het werk van de “Zeelstsche penteekenaar”. Cuijpers wordt zelfs vergeleken met Nederlands bekendste kalligraaf van die tijd: Antonie Grevenstuk. Van Cuijpers’ faam blijft in de loop der jaren weinig over. Al tijdens zijn leven moet hij met lede ogen toezien dat bekers en geldprijzen zijn fraai gekalligrafeerde diploma’s verdringen. Ook het opbouwen van een eigen collectie is niet voor hem weggelegd. De meeste werken zijn namelijk bestemd voor zijn opdrachtgevers en komen zo in handen van derden terecht. Een overzicht van zijn werken is er nooit gemaakt; laat staan een overzichtstentoonstelling.
Heemkundekring ‘Zeelst Schrijft Geschiedenis’ heeft zich de afgelopen jaren bijzonder ingespannen zoveel mogelijk originele werken op te sporen. Met als resultaat dat het boek dat binnenkort over Cuijpers verschijnt het meest complete overzicht bevat dat er van zijn kalligrafische werken bestaat. De kleurenreproducties in het boek bieden samen met de hoge resolutie scans op de DVD de mogelijkheid deze bijzondere kunstwerken tot in de kleinste details te bekijken. Alsof dat nog niet genoeg is, wordt vanaf 11 december een aantal originele werken geëxposeerd in Museum ’t Oude Slot.
Door de diversiteit aan onderwerpen illustreren Cuijpers’ kalligrafische werken op treffende wijze de geschiedenis van Veldhoven en omstreken. Van de komst van de Zusters van Liefde uit Schijndel naar Zeelst tot het jubileum van dokter Gijrath te Valkenswaard. Van de voormalige bedevaartskapel van OL Vrouw ter Eik in Meerveldhoven tot de naamlijsten van handboogvereniging VZOD en harmonie Phileutonia uit Gestel. Zelfs de alom bekende meester Panken maakt er deel vanuit.
