Genealogie

Van Kalken, voor al uw vaandels en kazuifels

L'Union Fraternelle met het vaandel vervaardigd door de firma Kalken op een foto uit 1920

Uit een artikel over de firma Kalken uit Oirschot met ook opdrachtgevers uit Zeelst, gepubliceerd in De Twee Kwartieren, genealogisch tijdschrift voor Kempen- en Peelland in maart 2021.


Bij het onderzoek naar Bredase passementwerkers treffen we in de Adresboeken J.A.J. van Kalken en zijn jongere broer J.A. van Kalken aan. Deze Joachim Antonius Johannes en Joseph Aloysius vestigen zich na elkaar als borduurfabrikant van kerkgewaden in Breda. Zij maken paramenten, “de meest verborgen schatten van de katholieke kerk”. De vader van deze broers, Daniel van Kalken, was de grond‐ legger van een dynastie die befaamd zou worden om hun fraaie kerkgewaden en vaandels.

Briefhoofd Van Kalken, Collectie RHCe

Driestel heren: kazuifel en twee dalmatieken, Zeelst (Veldhoven)
Het zijn de berichten van 23 en 26‐5‐1894 uit de Peel‐ en Kempenbode die een beschrijving geven van de feestelijkheden in de RK kerk van Zeelst. Pastoor Mommersteeg viert dan zijn 25-jarig priesterjubileum. Hij is sinds december 1889 de lokale pastoor. Omdat hij uit een welvarende familie in Vlijmen stamt is hij gewend veel kerkspullen uit eigen middelen aan te schaffen. Zo koopt hij met zijn feestjaar in het vooruitzicht in 1892 een koorkap van f 225 bij Van Kalken. In 1894 krijgt hij een driestel: het kazuifel van de Congregatie O.L.V en de twee andere paramenten van de gemeentenaren. Samen kosten ze f 500,‐ De krant schreef: Hij kreeg “een misstel voor drie heeren, casuifel, twee dalmatieken van het keurigste goudlaken, enzovoorts afkomstig uit het zoo gunstig en algemeen bekende atelier van de firma D. van Kalken te Oirschot. Het borduurwerk wordt ten zeerste geroemd, waarbij vooral in het oog valt de door meesterhand bewerkte kelk en reliëf.” Het feestcomité bij dit jubileum staat onder leiding van de burgemeester. Bisschop van de Ven komt die dag ook nog het nieuwe altaar consacreren. Van het koor ontvangt de pastoor een tekening van Jacques Cuijpers. Rest de vraag of de koorkap en het driestel nog bestaan en in Veldhoven zijn te vinden. De Sint‐Willibrordkerk valt onder de Parochie Christus Koning in Veldhoven en is sinds 2016 gesloten voor de eredienst. Ondanks inspanningen in de parochie is het driestel helaas niet terug gevonden.

Harmonie l’Union Fraternelle 1921

Het vaandel van Harmonie l’Union Fraternelle, Zeelst (Veldhoven)
Het bestaan van dit vaandel ontdekte ik toevallig door een contact met heemkundige Jan Bressers uit Veldhoven. Geen krantenknipsel dus als bron, maar een geschrift van de lokale hoofdonderwijzer meester Jacques Cuijpers met daarin de feestrede uitgesproken ter gelegenheid van het 25‐jarig jubileum van de harmonie in 1896. Het muziekgezelschap was in 1871 opgericht en men ging in 1881 het vaandel, gemaakt door Daniel van Kalken, met twee karren ophalen in Oirschot. De Beeldbank van het RHC Eindhoven heeft meerdere foto’s van de harmonie met vaandel. De meest duidelijke is die uit 1921. De vaste opmaak van het vaandel is ook hier: de naam van de harmonie boven, dan de ster met stralen, in het midden een lyra met bladmuziek, daar omheen de lauwertak, daaronder de plaatsnaam en het stichtingsjaar. Over de datering van de foto bestaat geen twijfel.

Emile Rijpert

Gedeelten uit een publicatie in De Twee Kwartieren, genealogisch tijdschrift voor Kempen- en Peelland van de Nederlandse Genealogische Vereniging