Lezing door Jos Swanenburg
Op zondag 26 februari a.s. is Jos Swanenberg te gast bij heemstichting Zeelst Schrijft Geschiedenis in Museum ‘t Oude Slot te Veldhoven. Swanenberg is streektaalfunctionaris voor de provincie Noord-Brabant en hoogleraar ‘Diversiteit in Taal en Cultuur in Brabant’ aan Tilburg University. Onlangs verscheen van zijn hand bij de Europese Bibliotheek het nieuwe Handwoordenboek Brabants – Nederlands / Nederlands – Brabants.
Wa ge zegt, da zedde zelf
Onder het motto Wa ge zegt, da zedde zelf geeft Swanenberg een presentatie over de ontwikkeling en betekenis van Brabantse dialecten. Ook besteedt hij aandacht aan Jacques Cuijpers (1850-1926). Omstreeks 1900 genoot deze Zeelsterse schoolmeester vooral bekendheid vanwege zijn taalkundige publicaties en zijn kalligrafische vaardigheden.
Brabantse dialectlandschap
Na een korte introductie, waarin hij enkele algemene verschillen en overeenkomsten tussen taal en dialect toelicht, zal Swanenberg de contouren van het Brabantse dialectlandschap schetsen. In Brabant wordt immers lang niet overal hetzelfde Brabants gesproken. Zo spreekt men in Zeelst en omgeving een heel ander Brabants dan in Tilburg, Budel of Boxmeer. Welke kenmerken maken die dialecten zo verschillend en waar komen die verschillen eigenlijk vandaan?
Al meer dan honderd jaar constateren onderzoekers dat dialecten op sterven na dood zijn. Al die tijd waarschuwt men voor dialectverlies en taalschaamte. Anderzijds is er nog nooit zoveel in het dialect geschreven en gezongen als in de laatste decennia. Is ons Brabants werkelijk in gevaar?
